Uniwersytet Zielonogórski

Urząd Statystyczny w Zielonej Górze

oraz

Polskie Towarzystwo Historyczne O/Zielona Góra

Polskie Towarzystwo Statystyczne O/Zielona Góra

zapraszają do wzięcia udziału w V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej
z cyklu Zielonogórskie Spotkania z Demografią pt.

Szanse i wyzwania rozwoju regionalnego
w kontekście zmian demograficznych Europy

która odbędzie się 22-23 listopada 2016 roku na Uniwersytecie Zielonogórskim

Rozwój regionalny jest zjawiskiem wielowymiarowym, odnoszącym się zarówno do sfery gospodarczej, społecznej, jak również ekologicznej, zachodzącym w określonej skali przestrzennej. O złożoności  tego procesu decydują przede wszystkim: cele, jakim mają służyć, różnorodność działań, które go kształtują, a także relacje, w jakich region pozostaje z otoczeniem. Przyjmuje się traktować rozwój regionalny jako trwały wzrost poziomu życia mieszkańców i potencjału gospodarczego oraz jako sposób podejścia do rozwoju, oznaczający określone postawy i zachowania, gotowość do partycypacji obywateli w zachodzących na ich terenie procesach społeczno-gospodarczych, angażujący ogół wspólnoty regionalnej.

Między rozwojem społeczno-gospodarczym a demografią występują wielowymiarowe sprzężenia zwrotne, niepoddające się łatwo kompleksowej ocenie. Prognozowane zmiany demograficzne – głównie o niekorzystnym charakterze (depopulacja, starzenie się społeczeństwa, spadek poziomu dzietności, postępująca maskulinizacja, itd.) dotyczy całej Europy, nie ograniczając się do obszarów uznawanych dotąd za peryferyjne (kraje w procesie transformacji, obszary wiejskie, itd.). Mimo, że wszystkie państwa europejskie w mniejszym lub większym stopniu stoją przed wyzwaniami demograficznymi, to jednak ich sytuacja znacząco różni się od siebie. Dlatego muszą stosować różne działania, które pozwolą zmniejszyć negatywne konsekwencje procesów demograficznych. Stąd pojawia się potrzeba podjęcia dyskusji na ten temat.

Problem przemian społeczno-demograficznych dla rozwoju regionalnego jest konsekwencją zasięgu oddziaływania tych procesów. Z powodu zmiany liczby ludności oraz jej struktury na różnych obszarach geograficznych, zmieniają się nie tylko wewnętrzne mechanizmy rozwoju, ale także zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi społeczno-gospodarcze, czy infrastrukturę.

Obserwowane w wielu regionach Europy procesy depopulacyjne wynikają bezpośrednio z faktu starzenia się ludności, zmniejszania dzietności poniżej poziomu gwarantującego zastępowalność pokoleń oraz ubytku naturalnego i migracyjnego ludności. W dłuższym okresie pogłębiający się kryzys demograficzny może prowadzić do osłabienia regionalnych możliwości rozwojowych oraz konieczności poszukiwania nowych scenariuszy dla regionów. Konsekwencje te przekładać się mogą na wiele wymiarów funkcjonowania społeczeństwa – zarówno w wymiarze społecznym, jak i ekonomicznym. Owe zmiany wpływać mogą na charakter regionalnych i lokalnych rynków pracy, zmiany sytuacji rodzin, procesy edukacyjne, konieczność zmian infrastrukturalnych, zmiany w zakresie opieki zdrowotnej, zmianę optyki prowadzenia polityki regionalnej. Intensywne i dynamiczne zmiany demograficzne mogą być postrzeganie nie tylko w kategorii zagrożeń, ale również jako szanse dla rozwoju regionów, które należy zidentyfikować oraz w optymalny sposób wykorzystać. Żeby odwrócić negatywne tendencje demograficzne regiony, ich władze samorządowe powinny podejmować szereg działań, które mogą okazać się prorozwojowe. Wskazaniu determinant takich procesów ma służyć dyskusja w trakcie konferencji.

Zaproponowane zagadnienia nie wyczerpują całości tematyki, która może stanowić przedmiot dyskusji. Organizatorzy otwarci są także na inne propozycje mieszczące się w tytule konferencji.

Celem konferencji jest próba integracji podejść koncentrujących się na tematyce uwarunkowanego procesami demograficznymi rozwoju regionalnego i lokalnego, podejmowana przez przedstawicieli różnych środowisk naukowych: historyków, demografów, politologów, socjologów, psychologów, prawników, ekonomistów, urbanistów, itd. Do udziału zachęcamy przedstawicieli i innych dyscyplin koncentrujących swoje zainteresowania naukowe wokół tematyki konferencji. Z zainteresowaniem oczekujemy też na osoby, które z praktycznego punktu widzenia odniosą się do tej problematyki – osób zajmujących się rozwojem regionalnym, przedstawicieli samorządu terytorialnego i instytucji zajmujących się programowaniem i monitorowaniem rozwoju regionalnego.